Bir motosiklet, bir tutku ve sayısız anı… 2 ay evvel dünya çeşidine başlayan Gülşah Merve Yüksel, motorla 13 yaşında tanışmış. Yüksel “Babamın dayanağıyla hayatıma giren motosiklet, bugün yalnızca bir ulaşım aracı değil, birebir vakitte dostlukların ve unutulmaz anıların kaynağı” diyor.
– Motosikletle dünya cinsine çıkma fikri nasıl doğdu?
İstanbul’daki ömür pahalılığı beni bu seyahate itti. 5 ay evvel karar verdim. Yıllardır motosikletimle seyahat ediyorum; yaz tatillerinde çok düşük maliyetlerle geçiniyordum. Yükselen mesken kirası, alışverişlerin maliyeti ve akabinde restoranda yemek yemenin bile artık lüks sayılması… Ya İstanbul’dan taşınacaktım ya da çalışmak için öteki bir ülkeye gidecektim. İkisini de istemedim. Motosikletimi alıp dünya çeşidine çıktım.
– Motosiklet tutkunuzun kaynağı kim ya da nedir?
Motosiklet, hayatıma babam sayesinde girdi. Yaklaşık 17 yıldır kullanıyorum. 13 yıldır de tek seyahat ediyorum. Zira motosiklet toplumsal bir araç. Yolda, diğer motorcularla karşılaşıp bir müddetliğine birlikte yol alabiliyorsunuz. Bu tanışmalardan uzun müddetli arkadaşlıklar doğuyor.
– Çeşidin rotasını nasıl belirlediniz; başlangıç noktanız neresiydi?
Seyahatimi Anıtkabir’den başlattım. Zira bir Cumhuriyet bayanı olarak tüm dünyayı tek başıma keşfe çıkabiliyorsam; bu, onun prensipleri sayesindedir. Minnet hissimi bir nebze göstermek ve Türkiye’yi en uygun biçimde temsil etmek emeliyle bu seyahatin başlangıcını Anıtkabir’den yaptım. Rotamı belirlerken en değerli kriterim mevsimler ve natürel merak ettiğim ülkeler oldu. Ama en çok takıldığım husus lojistikti. Çok araştırdım, sordum, hiçbir firma motosikletimi denizaşırı taşımak istemedi. Ta ki Horoz Lojistik ve DSV ile tanışana kadar… Onlarla oturduk, yalnızca hayalimi anlattım. “Tamam, biz senin yanındayız” dediler. Aylarca süren sorun bir anda çözüldü.
– Yaklaşık iki ay geride kaldı; sıradaki rotadan bahseder misiniz?
Bu bir dünya tipi. Planlar daima değişiyor. Diplomatik problemler, gümrük süreçleri… Her gün öteki bir gelişme oluyor. Ancak tek başımayım ve vakit sorunum yok, doya doya gezeceğim. 70 günde; Gürcistan, Kazakistan, Özbekistan, Tacikistan ve Rusya’yı tanıdım. Önümüzdeki günlerde Moğolistan’da olacağım. Kültürünü, tabiatını yaşamak istiyorum. Bu dünya cinsinde bir yere yetişmek üzere bir acelem yok. İnsanları tanımak ve bir Türk bayanı olarak kendimi onlara tanıtmak için buradayım. Kış geliyor. Gayem Güney Kore’yi ve Japonya’yı da keşfedip, Güney Asya’da Kamboçya, Tayland, Malezya, Endonezya’yı gezip Avustralya’ya ve akabinde Güney Amerika’ya geçmekti. Lakin Kore ve Japonya ile ilgili kimi sıkıntılar yaşıyorum. 10 gün sonra nerede olacağımı bilmiyorum.
– Bayan gezgin olarak karşılaştığınız sıkıntılarınız oluyor mu, cinsiyetçilik yapanlar çıkıyor mu?
Benimle tıpkı yaşta hatta daha küçük bayanların, ülkelerinde yalnızca bayan oldukları için yaşadıkları zorlukları gördüğümde çok üzüldüm. 30 yaşında bir bayanın tek başına seyahat ediyor olması çok dikkat çekiyor. Her vakit daha yardımsever, arkadaşça davranıyorlar. Kendi adıma tek bir dezavantaj yaşamadım.
– Seyahatinizin unutulmaz bir anını paylaşır mısınız?
Dünya cinsine çıkmadan evvel endişelerim çok fazlaydı. Rotamın Avrupa kadar kolay olmayacağını söyledi pek çok kişi. Orta Asya’ya karşı çekincelerim arttıkça arttı. Lakin yola çıktım ve yalnızca bir hafta içinde inanılmaz beşerlerle tanıştım. Artık güler yüzün ve saf arkadaşlığın her kapıyı açacağını düşünüyorum. Anlatacak birçok öykü var… Seyahatimin 10’uncu günü, Rusya-Kazakistan sınırındaydım. Sıra beklerken siyah bir otomobil geldi. Hiçbir şey demeden bana baktı, motosikletimi inceledi. Kazakistan’dan çıkıp Rusya hududuna giderken ben gaz açtıkça o da gaz açıyor, yavaşladıkça o da yavaşlıyordu. Sinirlendim. 5 kilometre sonra önüme geçti. Sinyal verip durdu. Artık korkmaya başlamıştım. Gaz açıp gitmeyi düşündüm ancak önümdeki yol çok bozuktu. Durdum. Otomobilden indi. Telefondan bir şey gösterdi. Ekranda Rusçadan çevrilmiş bir metin vardı: “İşitme engelliyim. Şayet takip ettiğim için seni korkuttuysam özür dilerim. Önümüzdeki 300 kilometre yol çok makûs. Ve düşmenden, motosikletinin arıza yapmasından ya da bir şey yaşamandan korkuyorum. O yüzden şayet müsaade verirsen, seni rahatsız etmeden takip edeceğim.” Gözlerim doldu. Ne diyeceğimi bilemedim. Hiç tanımadığım 25 yaşlarındaki bu genç adama kocaman sarıldım.
– Güvenlik sıkıntısını soracaktım; bu kişi farklı biri de olabilirdi…
Dediğim üzere çekincelerim vardı. Yanıma biber gazı almıştım. Şu an nerede bilmiyorum. Anayolları tercih etmiyorum; bazen 3-4 saatte bir otomobil gördüğüm oluyor. Yani uzaktan bakınca tehlikeli görünebilir ama bugüne kadar inançsız hissettiğim tek bir an olmadı. Tam aksisi, insanların yardımseverliği, güler yüzü beni daima inançta hissettirdi.
– Yolun daha başındasınız lakin şimdiye neler hissettiniz, ne dersler çıkardınız?
Tarihi İpek Yolu’nda, 52 derece sıcağın altında motosiklet ekipmanlarıyla seyahat etmek güç olsa da
2 bin yıl evvel o yollardan kervanların atlarla, develerle geçtiğini bilmek; Hiva, Buhara ve Semerkant’ta kalmak çok etkileyiciydi. Akabinde Afganistan sonuna geçtim. Tüm gezginler için çok tanınan olan Wakhan Koridoru’na ve Pamir Dağları’na, yakınlarındaki Çin sonuna gittim. Bu 10 günlük özel etapta savaşların halkı nasıl etkilediğine şahit oldum. Fakirlik diz uzunluğuydu; fakat küçücük çocukların verdiği hayat uğraşı ve bitmeyen gülümsemeleri hafızamın en derinlerine işledi. Marketlerde şeker, kola üzere eserler varken su yok! Hakikaten neden yok? Kolayı gönderen firmalar su gönderemiyor mu? 10 gün boyunca düşündüm. Hâlâ düşünüyorum ancak yanıtım yok. Halkın samimiyeti, bilhassa Özbekistan ve Tacikistan’da Türkiye’den geldiğimi öğrenenlerin “Türkiye nasıl”, “Depremde çok üzüldük” demeleri içimi burktu. Orta Asya’da hiç zorlanmadan Türkçe konuşabilmek, onları anlamak çok özel bir histi. 30 yıllık hayatımın en hoş üç gününü hiçliğin ortasında, Kırgızistan’daki Son Göl’de kaldığım çadırlarda geçirdim. Nedenini bilmiyorum ancak binanın, yapay hiçbir şeyin olmadığı bu ıssızlıkta hayvanlarla, çocukların gülümsemesiyle, görüntüyü izleyerek geçen üç gün benim için çok farklıydı.
– Artık seyahat ne tarafa?
Çin’e geçmek istiyorum lakin turistik vize almak mümkün değil. Afganistan bir alternatif lakin bir bayan olarak oraya gitmek epeyce tehlikeli. Ve bir yandan da yaklaşan kış mevsiminin şiddetli kaideleri var. Şu an size Sibirya’dan yazıyorum. Artık hoş olsa da Moğolistan seyahatim sırasında hava soğuyacak. Keşke yalnızca gaz açıp gitmek mümkün olsa…
– Ferdî ve motosiklet bakımı için ne yapıyorsunuz?
Motosiklet kıyafetlerimi ve tüm eşyalarımı kaldığım misafirhanelerde ya da insanların konutlarında yıkıyorum. Ucuz yerleri tercih ettiğim için bu cins misafirhanelerde çamaşır makinesinden mutfağa kadar her şeyi bulabiliyorum. Benim için 1-2 günlüğüne mesken oluyorlar. Motosikletimin bakımı için dünya çeşidi öncesi eğitim almıştım ve kendim yapabiliyorum. Fakat gereksinimim olursa da tanıştığım çok sayıda motosiklet kullanıcısı olduğu için sorun yaşayacağımı sanmam.
‘KENDİ KENDİME KALKMAYI ÖĞRENDİM’
“Eskiden pes eden, uğraşmayan ve ‘sağlık olsun’ diye geçiştiren biriydim. Burada o denli bir alternatifim yok. Ertelemeden, en uygun biçimde çözmem gereken meseleler için birçok tahlil üretebiliyorum. Tek çocuk olarak el bebek gül bebek büyütüldüm. Nazlanacak kimsem olmadığından dik durmayı öğrendim. Korktuğumda kendimi telkin etmeyi, ‘Gülşah, sen bunu da yaparsın’ diyerek motivasyonumu toplamayı öğrendim. Tekraren düştüm. Bazen sert, bazen yumuşak. Yanımda kimse olmadığında, canım çok yansa da güçlü olmayı öğrendim. Ve her şartta yine devam etmeyi… Savaş sonrası yokluk içinde yaşayan Afgan çocukların gülümsemelerine şahit olduğumda, ne kadar küçük sıkıntıları dev üzere büyüttüğümüzü fark ettim. Kırgızistan’da yol olmayan yerlerde sürerken düşündüğüm tek şey, bu dünyada ne kadar küçük olduğumuzdu. Ve ömrümün sonuna kadar gezsem de bitiremeyeceğimi, dünyanın çok büyük olduğunu ve mutluluklarımızın, hüzünlerimizin, heyecanlarımızın küçücük olduğunu fark ettim.”
‘HAYAT RİSK ALMAMAK İÇİN ÇOK KISA’
“seyahat bütçemi daima düşünüyordum. Çalışmadan nasıl olacaktı? Yanıma bilgisayarımı aldım ve görüntü çekmeye, paylaşmaya başladım. Artık görüntülerimi izleyen, beğenen mükemmel arkadaşlarım var. Bu izlemeler bana bütçe olarak dönüyor. Bu yüzden sürüyorum, planlıyorum, montaj yapıyorum, görüntüleri yüklüyorum ve paylaşıyorum. Artık bu, bir hayat biçimi. Hayat, risk almamak için çok kısa. Konfor alanınızdan çıkın. Söylenen her şeyi aklınızın bir köşesine kaydedin lakin planınızı kendiniz yapın. Zira önünüze çıkacak, fikirlerinizi baltalayacak da çok fazla insan var. Onları dinleyip vazgeçmeyin!”
