Asgari fiyatla birlikte milyonlarca kişinin ödemeleri ve maaşlarında da değişiklikler yaşanacak. 7 milyon çalışanı etkileyecek minimum fiyat artırımı başka çalışanların maaşları için de belirleyici olacak. Yeni taban fiyatla, Bağ-Kur priminden, GSS’ye, doğum ve askerlik borçlanmasından 65 yaş aylığına, stajyer fiyatlarından pürüzlük maaşlarına, işsizlik maaşından, isteğe bağlı sigorta primine, süreksiz iş görmezlik ödeneğinden konut hizmetlerinde çalışanların primlerine, taban ücretlilerin kıdem tazminatına kadar değişiklikler yaşanacak.
ASGARİ FİYATTA BEKLENTİ NE?
Asgari fiyat için yüzde 30 ile 55 ortasında artırım yapılması öngörülüyor. Yüzde 30 artırım yapılması halinde yeni minimum fiyatın 14 bin 822 lira, yüzde 55 artırım yapılması halinde ise 17 bin 763 liraya çıkması bekleniyor.
İŞSİZLİK MAAŞLARI NE KADAR OLACAK?
İşsizlik maaşı en düşük brüt taban fiyatın yüzde 40’ı en yüksek de brüt minimum fiyatın yüzde 80’i kadar olabiliyor. Minimum fiyata yüzde 30 artırım yapılması halinde en düşük işsizlik maaşının 6922 liraya, yüzde 55 artırım yapılması halinde ise 8253 liraya çıkması bekleniyor. En yüksek işsizlik maaşı ise yüzde 30 artırım ile 13 bin 845 liraya, yüzde 55 artırım olması durumunda da 16 bin 507 liraya çıkması öngörülüyor.
GENEL SIHHAT SİGORTASI PRİMİ
Geliri taban fiyatın üçte birinin üzerinde olanlar taban fiyatın yüzde 3’ü üzerinden GSS primi ödüyor.Buna nazaran minimum fiyata yüzde 30 artırım yapılırsa GSS primi aylık 402 lira, yüzde 55 artırım olursa 623 liraya çıkıyor.
Yıllık olarak ise minimum fiyata yüzde 30 artırım yapılırsa GSS primi en düşük 4829 liraya, yüzde 55 artırım yapılırsa da en yüksek 7484 liraya çıkıyor.
İSTEĞE BAĞLI SİGORTA PRİMLERİ ARTIYOR
İsteğe bağlı sigorta primleri, taban fiyata yüzde 30 artırım gelirse en düşük 5579 liraya, yüzde 55 artırım gelirse 6652 liraya çıkıyor.
İsteğe bağlı sigorta priminin en yükseğine yüzde 30 artırım gelirse aylık 41 bin 852 liraya, yüzde 55 artırım gelirse de aylık prim ödemesi 49 bin 900 liraya çıkıyor.
BAĞ-KUR PRİMLERİ DE YÜKSELİYOR
Bağ-Kur primleri de minimum fiyata yüzde 30 artırım gelirse 6016 liraya, yüzde 55 artırım gelirse 7173 liraya çıkıyor.
65 YAŞ AYLIKLARINA ZAM
65 yaş aylıkları da minimum fiyata yüzde 30 artırım gelirse 4139 liraya, yüzde 55 artırım gelirse 4935 liraya yükselecek.
ENGELLİ AYLIKLARI NE OLACAK?
Engelli aylıkları da taban fiyat artırımıyla yükselecek. Yüzde 40-69 ortası engelli olanların maaşlarına yüzde 30 artırım gelirse 3411 lira, yüzde 55 artırım gelirse 4067 liraya çıkacak.
Yüzde 70 ve üzeri engelliliği bulunanların maaşlarına yüzde 30 artırım gelirse 4956 liraya, yüzde 55 artırım gelirse 5910 liraya çıkacak.
18 yaş altı engelli aylığına yüzde 30 artırım gelirse 3304 liraya, yüzde 55 artırım gelirse 3940 liraya çıkacak.
GEÇİCİ İŞ GÖRMEZLİK ÖDENEKLERİ DE ARTIYOR
Asgari fiyata yüzde 30 artırım gelmesi halinde yatarak tedavide günlük süreksiz iş görmezlik ödeneği günlük 289 liraya, yüzde 55 artırım gelmesi halinde 345 liraya çıkacak. Ayakta tedavide ise yüzde 30 artırım olması durumunda günlük 387 liraya, yüzde 55 artırım olması durumunda da 461 liraya çıkması bekleniyor.
DOĞUM, ASKERLİK BORÇLANMASI PRİMLERİ YÜKSELİYOR
Doğum, askerlik, avukatlık stajı, doktora üzere vakitlerde geçen mühletlerin borçlanma primleri de artıyor. Taban fiyata yüzde 30 artırım gelmesi halinde en düşük borçlanma günlük 185 liraya, yüzde 55 artırım gelmesi halinde ise 221 liraya çıkacak.
Asgari fiyata yüzde 30 artırım gelmesi halinde en yüksek borçlanma günlük 1394 liraya, yüzde 55 artırım olursa da 1663 liraya çıkacak.
STAJYER MAAŞLARI DA YÜKSELİYOR
Stajyer maaşları da minimum fiyattan etkilenecek. Taban fiyata yüzde 30 artırım gelirse stajyer maaşı 4446 liraya, yüzde 55 artırım gelirse 5301 liraya çıkacak.
ASGARİ ÜCRETLİNİN KIDEM TAZMİNATLARI DA DEĞİŞECEK
Asgari fiyat alanların kıdem tazminatı hesaplamaları da yeni artırıma nazaran değişecek. 1 yıldır çalışan minimum fiyatlı biri şayet taban fiyata yüzde 30 artırım gelirse 17 bin 438 lira, yüzde 55 artırım gelirse 20 bin 791 lira kıdem tazminatı alacak. 10 yıl çalışan minimum fiyatlı yüzde 30 artırımla 174 bin 380 lira, yüzde 55 artırımla 207 bin 910 lira kıdem tazminatını hak edecek. Örnek hesaplama yalnızca kıdem tazminatını içeriyor, ihbar tazminatı, müsaade hakları ve başka yan hakları kapsamıyor.
ASGARİ FİYAT NASIL BELİRLENİYOR?
Asgari fiyatı, yasa gereği emekçi, patron ve hükümetten beşer temsilci olmak üzere 15 şahıstan oluşan Minimum Fiyat Tespit Kurulu belirliyor. Kurul, Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanı tarafından toplantıya çağrılıyor ve yeni minimum fiyatı belirleme çalışmaları kapsamında teamül üzerine aralık ayında dört defa toplanıyor.
Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanlığının belirlediği üyelerden birinin başkanlık ettiği kurul, en az 10 üyenin iştirakiyle toplanıp oy çokluğuyla karar veriyor. Oyların eşitliği halinde Kurul liderin bulunduğu tarafın çoğunluğu sağladığı kabul ediliyor.
